ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ 2015: Η ΠΕΡΙΛΗΨΗ ΚΑΙ ΠΩΣ ΒΑΘΜΟΛΟΓΕΙΤΑΙ

ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΤΗΣ ΠΕΡΙΛΗΨΗΣ ΚΕΙΜΕΝΟΥ

Η περίληψη δεν είναι ξεχωριστό γραμματειακό είδος αλλά ένας τρόπος συνοπτικής απόδοσης προϋπάρχοντος κειμένου δια της οποίας επιδιώκεται:

α) Η κατανόηση του κειμένου.

β) Η πληροφόρηση των άλλων με λιτό και σαφή τρόπο για το περιεχόμενο του κειμένου.

γ) Η διάκριση του αναγκαίου από το περιττό τόσο στο περιεχόμενο όσο και στη γλώσσα του κειμένου.

δ) Η δόμηση ενός νέου κειμένου με συνοχή και συνεκτικότητα.

‘Αρα η αξιολόγηση της περίληψης στις εξετάσεις του Ενιαίου Λυκείου είναι σκόπιμο να συνεξετάσει τρεις παραμέτρους:

α) το περιεχόμενο της περίληψης

β) τη γλώσσα και το ύφος

γ) τη δομή του περιληπτικού κειμένου.

1. Το περιεχόμενο της περίληψης (0-12μονάδες)

Θετικά στοιχεία θεωρούνται:

• Η σύλληψη του νοηματικού κέντρου του κειμένου.
• Η επιλογή των σημαντικών ιδεών-πληροφοριών του κειμένου.
• Η πληρότητα κατανόησης του κειμένου.

Αδυναμίες στο περιεχόμενο θεωρούνται:

• Αδυναμία κατανόησης ή απόκλιση από το νοηματικό κέντρο του κειμένου.
• Επιλογή δευτερευουσών ιδεών-πληροφοριών σε βάρος των κύριων-σημαντικών.
• Η ατελής (μερική) κατανόηση του κειμένου.

2. Η γλώσσα και το ύφος της περίληψης (έκφραση) (0-8 μονάδες)

Θετικά στοιχεία θεωρούνται:

• Η χρήση του κατάλληλου ύφους για τη συγκεκριμένη μορφή κειμένου
  (πληροφοριακό ύφος).
• Η ικανότητα πύκνωσης του κειμένου μέσα από διάφορες τεχνικές (γενίκευση,
  αναδιατύπωση κτλ.).
• Η ορθή χρήση της γλώσσας στο επίπεδο της ορθογραφίας, της στίξης, της σύνταξης
  και του λεξιλογίου.

Αδυναμίες στη γλώσσα και το ύφος θεωρούνται:

• Η αξιολόγηση με την άσκηση άμεσης ή έμμεσης κριτικής-σχολιασμού στις ιδέες-πληροφορίες του κειμένου.
• Η αυτούσια-στείρα μεταφορά λέξεων και φράσεων του αρχικού κειμένου στη περίληψη.
• Οι αποκλίσεις από τους κανόνες της Νεοελληνικής Γραμματικής και του Συντακτικού της νέας ελληνικής στην ορθογραφία, στη στίξη, στη σύνταξη και το λεξιλόγιο (επαναλήψεις, ασάφειες, έλλειψη ακριβολογίας κτλ.).

3. Η δομή του περιληπτικού κειμένου (0-5 μονάδες).

Θετικά στοιχεία θεωρούνται:

• Η ικανότητα παρακολούθησης ή αναδιοργάνωσης της δομής του αρχικού κειμένου και η παρουσίαση με λογική ακολουθία των βασικών ιδεών.
• Η σύνταξη ενός κειμένου με ομαλή ροή και συνοχή.
• Η επιτυχής χρήση των διαρθρωτικών λέξεων ή φράσεων.

Αδυναμίες στη δομή θεωρούνται:

• Η τυποποιημένη μεταφορά της πορείας του αρχικού κειμένου που οδηγεί σε μακροσκελή περίληψη.
• Η άτακτη παράθεση των ιδεών-πληροφοριών του κειμένου.
• Η έλλειψη συνοχής και αλληλουχίας μεταξύ των μερών-προτάσεων της περίληψης.

Παιδαγωγικό Ινστιτούτο, Οδηγίες για τη διδασκαλία των φιλολογικών μαθημάτων
στο Ενιαίο Λύκειο

Read Full Post »

ΕΙΣΑΙ ΕΝΑ ΤΙΠΟΤΑ…ΑΝ ΔΕ ΓΡΑΨΕΙΣ 19…

«Ο κύριος τίποτα». Η φράση θα μπορούσε να είναι τίτλος παραμυθιού. Δυστυχώς, όμως, αντ’ αυτού είναι ο εφιάλτης ενός 13χρονου αγοριού που βιώνει το «bullying» μέσα στην ίδια του την οικογένεια.

Το παιδί ομολόγησε το δράμα που ζει πίσω από την κλειστή πόρτα του παιδικού δωματίου στους αξιωματικούς της Δίωξης Ηλεκτρονικού Εγκλήματος: «Δεν αντέχω άλλο. Οι γονείς μου με πιέζουν απίστευτα για τις επιδόσεις μου στο σχολείο. ‘Είσαι ο κύριος τίποτα με αυτούς τους βαθμούς. Θα μεγαλώσεις και θα γίνεις ένα τίποτα αν συνεχίσεις έτσι. Δεν βλέπεις τον μεγαλύτερο αδερφό σου που γράφει σε όλα τα μαθήματα 19;’, μου λένε συνέχεια. Θέλω να φύγω από το σπίτι. Να τελειώνει αυτό το μαρτύριο».

Ο 13χρονος –μαθητής με βαθμολογίες γύρω στο 13- προτίμησε λίγο πριν εξαφανιστεί να καλέσει στη Δίωξη Ηλεκτρονικού Εγκλήματος που έχει εξαπολύσει το τελευταίο διάστημα εκστρατεία ενημέρωσης σε σχολεία για θέματα που ταλανίζουν τους μαθητές.

Η κίνησή του αποδείχθηκε σωτήρια, καθώς οι αρμόδιοι αστυνομικοί κατάφεραν να δώσουν μία –έστω προσωρινή- λύση στο πρόβλημα μιλώντας με τους γονείς. Εντύπωση προκάλεσε ότι το «bullying» σε βάρος του 13χρονου άρχισε να ασκείται και από τον ίδιο του τον 15χρονο αδερφό, ο οποίος μιμούμενος τους γονείς άρχισε να εξαπολύει τους ίδιους χαρακτηρισμούς («κύριος τίποτα») εναντίον του.

Ανώτατος αξιωματικός της ΕΛ.ΑΣ. εξηγεί ότι αυτή είναι μία από τις καλές περιπτώσεις. Και αυτό γιατί τα παιδιά που μιλούν αποφεύγουν τα χειρότερα, σε αντίθεση με τους αμίλητους -πνιγμένους από το άγχος και την πίεση- ανήλικους που μπορεί να φτάσουν «αθόρυβα» ακόμα και στην αυτοκτονία.

Αυτό που προκαλεί ανησυχία είναι η φετινή τρομακτική αύξηση του αριθμού των μαθητών που εκφράζουν την απόγνωσή τους στην αρμόδιαυπηρεσία της Αστυνομίας, όπως και η αύξηση των ανηλίκων που εκδηλώνουν την πρόθεσή τους να βάλουν τέλος στη ζωή τους γιατί δεν αντέχουν την πίεση για περισσότερο διάβασμα. Η κλιμάκωση του φαινομένου παρατηρείται από τις αρχές του περασμένου Απριλίου, προφανώς διότι πλησιάζει η εξεταστική περίοδος.

Πληροφορίες αναφέρουν ότι για πρώτη φορά μαθητές καλούν οι ίδιοι στα γραφεία της Δίωξης Ηλεκτρονικού Εγκλήματος και ζητούν να μιλήσουν με τον προϊστάμενο κ. Μανώλη Σφακιανάκη, ο οποίος τους είναι γνωστός από την τηλεόραση και τις διαλέξεις που δίνει κατά καιρούς. Σύμφωνα με αξιόπιστες πηγές, μόνο τον τελευταίο μήνα με τον κ. Σφακιανάκη και τον υποδιοικητή της υπηρεσίας έχουν επικοινωνήσει με δική τους πρωτοβουλία 20 ανήλικοι.
Σε αυτούς πρέπει να προστεθούν οι περιπτώσεις παιδιών που επιχείρησαν μέσα στο 2015 να αυτοκτονήσουν και σώθηκαν την τελευταία στιγμή.

Μόλις προχθές ανακοινώθηκε ότι ένα 15χρονο αγόρι κατανάλωσε μεγάλη ποσότητα χαπιών που βρήκε στο σπίτι του λόγω της πίεσης που δεχόταν από το οικογενειακό περιβάλλον του. Το παιδί γνωστοποίησε την πρόθεσή του το βράδυ της περασμένης Πέμπτης στα social media με αποτέλεσμα ο διαχειριστής της σελίδας να ενημερώσει τη Δίωξη Ηλεκτρονικού Εγκλήματος.

Από την ψηφιακή έρευνα προέκυψαν τα επίμαχα ηλεκτρονικά ίχνη και σημεία διασύνδεσης του χρήστη με το προφίλ του στη σελίδα κοινωνικής δικτύωσης. Αμέσως ενημερώθηκε το Αστυνομικό Τμήμα της περιοχής του, αστυνομικοί του οποίου εντόπισαν τον 15χρονο σώζοντας τη ζωή του.

Χαρακτηριστική είναι και η περίπτωση 15χρονης, η οποία αποφάσισε στις 8 Απριλίου 2015 να εξαφανιστεί από το σπίτι της διότι οι γονείς της –ιδιοκτήτες μεγάλης εξαγωγικής εταιρίας- την πίεζαν να διαβάζει περισσότερο γιατί ήθελαν να περάσει στο Πολυτεχνείο. «Όποιος δεν γράψει στις εξετάσεις του σχολείου πάνω από 19 δεν μπορεί να γίνει ούτε σκουπιδιάρης», ήταν τα λόγια τους.

Και σαν να μην έφτανε αυτό, στη Βόρεια Ελλάδα ένα 13χρονο κορίτσι ανέβηκε στο καμπαναριό εκκλησίας και απειλούσε να πέσει στο κενό. Αιτία της πράξης της, σύμφωνα με τους αστυνομικούς, το άγχος που της προκαλούσαν οι γονείς της για τις επιδόσεις της. Το κορίτσι εντοπίστηκε και σώθηκε διότι είχε αναρτήσει post στο διαδίκτυο στο οποίο ενημέρωνε για την πράξη της.

Οι αιτίες

Ανώτατος αξιωματικός σε μία προσπάθειά του να ερμηνεύσει την έξαρση των ακραίων αυτών περιστατικών που καταγράφεται φέτος δηλώνει: «Τρεις εκτιμώ ότι είναι οι καθοριστικοί παράγοντες. Ο πρώτος ότι οι γονείς, λόγω του ότι δεν έχουν λεφτά να βγουν έξω και να κάνουν άλλες δραστηριότητες, κάθονται πολύ περισσότερο στο σπίτι και έτσι ασχολούνται περισσότερο με τα παιδιά τους. Αυτό έχει και αρνητικές συνέπειες. Ο δεύτερος λόγος ότι παλιότερα πλήρωναν για το φροντιστήριο των παιδιών χωρίς να ματώνουν οικονομικά. Σήμερα, όμως, θέλουν τα λεφτά να μην πάνε… χαμένα πάση θυσία και έτσι ασκούν πίεση στα παιδιά.

Ενδεικτικό είναι ότι τα πιο επικίνδυνα κρούσματα καταγράφονται σε παιδιά της Α’ Λυκείου που σιγά σιγά μπαίνουν σε τροχιά Πανελληνίων. Ο τρίτος ότι το κλίμα στις οικογένειες ούτως ή άλλως είναι επιβαρυμένο λόγω των κοινωνικών και οικονομικών συνθηκών».

http://www.huffingtonpost.gr

Read Full Post »